ASYA YAŞARİKİZ / İZ GAZETE - TÜİK’in 2018 Yazılı Medya İstatistikleri 2018 Raporunu yayınladı.
Rapora göre gazete ve dergi sayısı 2018 yılında önceki yıla göre %2.6 azaldı. Gazete ve dergilerin yıllık tirajı ise %17.6 azaldı.
Basın İlan Kurumu’nun idari kayıtlarından elde edilen bilgilere göre 2018 resmi ilan ve reklam bedelleri %2.2 artarak 454 milyon 398 bin 95 TL oldu.
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) İzmir Şube Sekreteri Belma Yücel, TÜİK’in 2018 Yazılı Medya İstatistikleri Raporunu ve İzmir’de yerel gazetelerin sorunlarını değerlendirdi.
“İŞSİZ GAZETECİ HAVUZU OLUŞUYOR”
Gazete ve dergilerin yıllık tirajlarının azalmasının temelinde, gazetenin olmazsa olmazı kâğıdın, ülkemizde üretilmemesi ve ithal edilmesi olduğuna dikkat çeken Yücel, yazılı basının, tarihinin en zor zamanlarından birini yaşadığını belirterek “Gazeteler ardı ardında fiyatlarına zam yapıyor. Birçok gazete kapanmanın eşiğinde. Sadece meslektaşlarımız değil, gazeteler de yaşam mücadelesi veriyor. Uluslararası kâğıt tekelleri, gazeteleri kâğıt konusunda yüksek fiyatlara mahkûm ediyor. Kâğıt, matbaa, dağıtım, personel gideri, ajans aboneliği, telif gibi artan maliyetler bunun yanında yaşanan tiraj kaybı ve düşen ilan gelirleri bütün gazeteleri etkiliyor. Bu koşullar sonucu personelde daralma yaşanması büyük bir işsiz gazeteci havuzu da oluşturuyor. İzmir yerel veya ulusal basının en güçlü olduğu illerden biriyken merkez basının TV kanallarının pek çoğu temsilciliklerine kilit vurdu. Holding yayınları bile ellerindeki tüm imkânlara rağmen ayakta kalmakta zorlanıyor. Kısacası maliyet çok, gelir az. Kısa vadede küçük ve orta işletmelere de devlet bankalarından akreditif kredisi sağlayarak onların da kâğıt ithalatını elverişli kılmak gerekir. Basın İlan Kurumu ilan tarifelerine zam yapmalı. En kısa sürede gazete kâğıdında yerli üretime geçmek lazım. Öte yandan diğer girdilerin temini konusunda kamu gazetelere destek olmalı.” dedi.
YEREL MEDYAYI TEHDİT EDEN YARGI REFORMU PAKETİ
Yargı Reformu Paketinde, icra ve iflas ilanlarının gazetelerde yayımlanma zorunluluğu kaldırılmasının yerel basın üzerinde nasıl bir etkisinin olacağını sorduğumuz Yücel şöyle konuştu; “Adalet Bakanlığı’nın hazırladığı Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde resmi ilan statüsündeki icra ilanlarının, gazetelerde yayınlanma zorunluluğunun kaldırılmasını öngören madde İzmir basınını da yakından ilgilendiriyor. Eğer bu madde ilgili tasarıdan çıkmazsa yerel basın büyük darbe alacak. İlan alamayan gazete kâğıt parasını nereden bulacak? Yayın sektörünün giderleri yüzde yüze yakın arttı. Bu madde yerel basını batırma maddesidir. İşsiz genç gazeteci sayımız her geçen gün artıyor. Rakamlar korkutucu. İş güvencemiz olmadan kişisel kaygılarla yaşamını uzun süredir devam ettiren meslektaşlarımız gözlerini Meclis’e dikti. Genç gazeteci arkadaşımız olarak bizler kaygılıyız. Artık gündemimiz de mobingler, iş güvencesi, sansürden veya yaşam şartlarımızdan öte varlık veya yokluk olduğunun bilincindeyiz.
Umuyoruz ki tasarı Meclis'e geldiğinde o madde çıkarılacaktır. İcra iflas ilanları gazetelerin yazılı nüshaları ile birlikte internet sitelerinde de yayımlanmalıdır. Çözüm budur.”
“GAZETECİNİN GELECEĞİ KURUMUNUN GELECEĞİNE BAĞLANDI”
Gazeteciliğin bir kamu görevini olduğunu söyleyen Yücel kamu çıkarı için bilgiye ulaşma faaliyetinin bizzat kamu tarafından teşvik edilmesi gerekirken olanakların giderek daraldığını ve binlerce gazetecinin işsiz olduğunu söyledi.
“Yazılı basın sektörü kâğıt fiyatları sebebiyle ciddi kriz yaşıyor.” diyen Yücel İzmir basınının artan kâğıt fiyatları karşısındaki durumuyla ilgili “Sendika olarak pek çok girişimimiz oldu. Gazetelerimizin yöneticileri yan yana gelerek bu sorunlarla birlikte çözüm önerilerini defalarca dile getirdi. Hükümetin bu sorunu aşmaya yönelik bir planı maalesef yok. Habertürk, Vatan, gibi ciddi gazeteler kapandı. Neredeyse tüm gazeteler sayfa sayısını düşürdü. Hatta İzmir’de 7 yerel medya yöneticisi sadece işçi çıkarmamak adına pazar günleri çıkmama kararı bile aldı. Düşünün tarihte bir ilk yaşanıyor. Dolayısıyla gazetecinin geleceği şu anda doğrudan kurumunun geleceğine bağlıdır. Kurumlarımız ise mali zorluklarla uğraşıyor. Sizlere bu tablo da genç gazeteci arkadaşlarımızın yaşadığı pek çok sorunu bile anlatamıyorum. Yerel basın hayati önemde. Yüzlerce arkadaşımızın geleceğini düşünürsek.” dedi.
