Türkiye'de geçen yıl Temmuz sonunda başlayan ve yaklaşık iki hafta içinde 140,000 hektara yakın ormanın zarar görmesine yol açan yangınların ardından Marmaris'te başlayan ve söndürme çalışmaları üç gündür devam eden yangın bu sene için yeterli hazırlık yapılıp yapılmadığı sorusunu gündeme getirdi.
Bölge belediyeleri daha fazla havadan yangın söndürme aracına ihtiyaç duyulduğunu belirterek, sivil toplum gönüllüleriyle birlikte organize olma çalışmaları yürütüyorlar.
HAVADAN MÜDAHALEDE GEÇ KALINMIŞTI
Yoğun sıcakların görüldüğü ve meteoroloji kayıtlarına göre son 41 yılın ikinci en kurak yılının yaşandığı 2021 yılında Marmaris başta olmak üzere ülkenin birçok yerinde meydana gelen ve çok geniş alanlara yayılan yangınlara havadan müdahalede geç kalınması kamuoyunun yoğun tepkisini almıştı.
2003'TEN BU YANA EN KUVVETLİ YANGINLAR
Orman Genel Müdürlüğü'nün (OGM) 2021 Yılı Yangın İstatistikleri Raporuna göre geçen yıl 2,793 orman yangınında 139,503 hektara yakın orman alanı zarar gördü.
Avrupa Birliği'nin atmosfer gözlem kuruluşu CAMS, geçen yılki raporunda Türkiye'de meydana gelen yangınların kayıtların başladığı 2003'ten bu yana görülen en kuvvetli yangınlar olduğunu belirtmişti.
Geçen yıl yanan alanlara çok yakın konuma sahip olan Marmaris'in Hisarönü Mahallesi Bördübet mevkiinde Salı günü başlayan yangına ise ikinci günden itibaren helikopterler ve uçaklarla müdahale edildi.
Ancak yangın Perşembe saat 13.00 itibarıyla devam ediyordu. İlk gün 200 hektar alanı kapladığı açıklanan yangında, Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından bugün öğle saatlerinde yapılan açıklamaya göre 2,881 hektar alan zarar gördü.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci yaptığı açıklamaya göre çalışmalarda kullanılan 20 helikopter ve 14 uçağa bugün Kara Kuvvetleri Komutanlığından 7 helikopterin de katılmasıyla yangında kullanılan hava aracı sayısının 41'e ulaştı.
MUHALEFET SORGULUYOR
Ancak bazı muhalefet partileri iktidarın yangınlarla ilgili yeterli bütçe ayırmadığı yolunda değerlendirmelerde bulunuyorlar.
Yangınların sıkça yaşandığı yaz sezonuna girilmesine karşın Tarım ve Orman Bakanlığı ile bakanlığa bağlı OGM'nin yeterli önlem almadığını söyleyen CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, yangınla mücadele bütçesinin de her yıl "tırpanlandığını" belirtti.
İddialarını TBMM gündemine taşıyan Emir, Tarım ve Orman Bakanı Kirişci'nin yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi sundu.
HAZIRLIKLAR NE DURUMDA?
Orman yangınlarıyla mücadele için, OGM'nin Ocak ayında yayımlanan özel bütçe uygulama talimatına göre bu yıl %220 artışla 2.4 milyar lira kaynak ayrıldı.
Bu kaynağın 400 milyon lirası uçak ve helicopter alımına, 1 milyar lirası hava taşıtı kiralama giderlerine ayrıldı. Yangınla mücadele programları için geçen yıl 752 milyon lira kaynak ayrılmış, bu tutar içinde hava taşıtı kiralamaya 400 milyon lira pay verilmişti.
OGM'nin toplam bütçesi ise 2022'de yaklaşık %48 artışla 6.2 milyar lira oldu. Meclise yeni gönderilen ek bütçeden OGM'nin pay alıp almayacağı ise bilinmiyor.
BEKLENEN HELİKOPTER VE UÇAK SAYILARI
Orman Genel Müdürlüğü tarafından Reuters'a yapılan açıklamada, "1 Haziran itibarıyla 30 helikopter ve 11 uçak, 1 Temmuz itibarıyla taahhüt edilen 55 helikopter ve 20 uçak yangınlara müdahale için görev yerlerinde hazır bulunacak" denildi.
Geçen yılki yangınlar esnasında Türk Hava Kurumu söndürme uçaklarının çalışmıyor olması kamuoyunun tepkisine yol açmış, yurtdışından denizden su alan söndürme uçakları kiralanmıştı.
"Orman yangınlarıyla alakalı tüm kurumlarla koordineli olarak çalışmalarımıza devam ediyoruz" diyen Marmaris belediye Başkanı Mehmet Oktay, "Orman ile ilgili kısımda buradaki en büyük görev yetki sorumluluk kısmı orman bakanlığında – onlarla da istişare temas halindeyiz... 1 Mayıs itibariyle bir helikopter bölgeye tahsis edildi. Bunun artırılmasını ilgili bakanlığımızdan talep ediyoruz" dedi ve hava araçları ile ilgili mutlaka takviye yapılması gerektiğini kaydetti.
Marmaris Belediyesi Meclis Üyesi Turizm Komisyonu Başkanı Ali Kırlı da, "Ne yazık ki bu hükümet her şeyi özelleştirdiği gibi enerji ve orman yangınlarıyla mücadeleyi de özelleştirdiği için bu konuda da sınıfta kalmıştır. Geçen yıl bölgemizdeki yangınlara müdahalede yangın uçak filosunun ve eğitimli personelin olmaması nedeniyle ormanlarımız yanmıştır" dedi.
Kırlı şunları söyledi:
"Bu yangınları işaret fişeği olarak görüp bu seneye daha hazırlıklı olabilirdik... Yangın sezonu yaklaşıyor ancak havada uçak yok, karada işçi yok. Yangın söndürme uçağı ve helikopteri alımı yapılmalı, uçak filosu kurulmalıdır."
Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras'ın yaptığı yazılı açıklamada, özellikle bölgede gece görüş sistemine sahip olan uçak ve helikopterlerin konuşlandırılması gerektiği belirtilerek, ihtiyaç duyulan konular, "Orman Genel Müdürlüğü kontrolünde yangın yollarının oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılması, tehlike arz eden orman alanlarında seyreltme çalışmalarının yapılması, Orman Genel Müdürlüğü ve Muğla Büyükşehir Belediyesi'ne ait itfaiye teşkilatlarının güçlendirilmesi, personel ve araç sayısının artırılması" olarak belirtildi.
Tarım ve Orman Bakanı Kirişci'nin bugün verdiği bilgiye göre gece görüşlü helikopterler 4 Temmuz'dan itibaren bakanlığın filosuna katılacak.
