Gizem TABAN/İZGAZETE- İzmir’de 30 Ekim tarihinde meydana gelen, büyüklüğünü AFAD’ın 6.6, Kandilli Rasathanesi’nin 6.9 olarak açıkladığı ve 114 can kaybına neden olan depremin etkileri sürüyor. Deprem sonrasında başlanan arama kurtarma çalışmaları 4 Kasım tarihinde sona ererken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hasar tespit çalışmaları sürüyor. Depremin ardından evlerine girmeye korkan binlerce vatandaş İzmir Büyükşehir Belediyesi ve AFAD tarafından kurulan çadır kentlerde kalırken, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ‘Yapıları az hasarlı olan vatandaşlar evlerine girebilir’ açıklamasını yapmıştı. Türk Mühendis Mimar Odaları Birliği’nden (TMMOB) uzman kişiler hasar tespit sürecine dahil edilmezken Bakan Kurum’un açıklamasının ardından az hasarlı veya hasarsız raporu verilen binaların depreme dayanıklı olup olmadığı konusu da kafalarda soru işareti yarattı.
Konuya ilişkin TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir İl Başkanı Deniz Yücel İz Gazete’ye açıklamalarda bulundu.
“RAPOR DEPREME DAYANIKLI OLDUĞUNU GÖSTERMEZ””
Binaya az hasarlı ya da az hasarsız raporu verilmesinin depreme dayanıklı olduğu anlamına gelmediğini belirten İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ayatar, “Yapılarımızın depreme dayanıklı olup olmadığının bir hasar tespit çalışmasıyla ortaya konması maalesef mümkün değil, şu anda yapılan şey binanın bu depremde hasar görüp görmediği, hasar gördüyse bunun ne boyutta olduğunu belirlemek. Binanın hasarsız ya da az hasarlı olması yapının güvenli olduğuna anlamına gelmez” dedi.
“İTİRAZ EDEBİLİRLER”
Vatandaşların rapora itiraz etme hakları olduğunu söyleyen Ayatar, “Vatandaşların kafasında tabi ki soru işaretleri var. Taşıyıcı sistemde, yani kolon kirişlerde hasar varsa ciddi bir sıkıntı var demektir. Ama duvarlarda çatlaklar olabiliyor, bu da tabi ki vatandaşı korkutuyor. Rapora itiraz edebilirler, yeniden incelenir. Böyle bir hakları var. Aslında yapısına az hasarlı raporu verilen vatandaş az hasarlı olup olmadığına güvenmiyor. Bununla ilgili bizden de teknik görüş isteyebilirler” ifadelerini kullandı.
“ORTA HASARLI VE AĞIR HASARLI KULLANIMA UYGUN DEĞİL”
Az hasarlı, orta hasarlı ve ağır hasarlı tespiti yapılan binaların durumuna ilişkin bilgiler veren Ayatar, “Az hasarlı tespiti yapılan binalarda onarım yapılması gerekiyor. Bu bina hasar aldığı için bir başka depremde hasar alabilir. O nedenle güçlendirme yapılması gerekir. Orta hasarlı olduğu tespit edilen yapılar kullanıma uygun değildir. Deprem etkisi altında mevcut bina sistemlerinin değerlendirilmesi ve güçlendirme tasarımı için özel kurallar çerçevesinde güçlendirme yapılmalıdır. Ağır Hasarlı tespiti yapılan bina da aynı şekilde kullanıma uygun değildir. Bununla ilgili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile irtibata geçilmeli” diye konuştu.
“ODALARIN DAHİL EDİLMEMESİ GÜVENİLİRLİKTE KUŞKU YARATIR”
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un ‘Yapıları az hasarlı olan vatandaşlar evlerine girebilir’ açıklamasını değerlendiren CHP İzmir İl Başkanı Deniz Yücel, hasar tespit sürecine odaların da dahil edilmesi gerektiğini vurguladı. Yücel şunları söyledi: “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ekiplerince yapılan incelemelerin sağlıklı bir şekilde yürümesi, mal sahiplerini ve kamuoyunu tatmin etmesi için sürecin içine İnşaat Mühendisleri Odasının da dahil edilmesi gerekiyor. Bu konuda en doğru ve bilimsel sözü söyleyebilecek olan odaların sürecin dışında bırakılması yapılan incelemelerin güvenilirliği konusunda kuşku yaratır. Buradaki en doğru yöntem hem Çevre ve Şehircilik hem belediye hem de odaların bu süreci birlikte yürütmesidir.”
“DEPREM PARALARI ŞİMDİ DEĞİLSE NE ZAMAN KULLANILACAK?”
Bakan Kurum’un yapılacak deprem konutlarıyla ilgili, “Konutların maliyetlerinden yüzde 40-50 oranında indirim yapılacağını ve çıkan tutarı vatandaşların ilk 2 yılı ödemesiz olmak üzere 18 yılda ödeyeceğini, ödemelerin faizsiz ve eşit taksitlerle olacağına yönelik açıklamasına ilişkin de konuşan CHP’li Yücel, “Bu bir doğal afet ama devletin burada sosyal devlet olduğunu göstermesi gerekir. 20 yıldır her vatandaşımızdan milyarlarca dolar deprem vergisi toplandı. Bu paranın ne olduğu belli değil. Deprem vergisiyle toplanan paralar bu günlerde kullanılmayacaksa ne zaman kullanılacak? Devletin tüm imkanlarını kullanarak depremden zarar gören vatandaşlarımızın yaralarını sarması gerekiyor” dedi.
