Gizem TABAN/İZGAZETE- İzmir Büyükşehir Belediyesi (İzBB) kasım ayı olağan altıncı meclis oturumu İzBB Başkanvekili Cumhuriyet Halk Partili (CHP) Mustafa Özuslu idaresinde gerçekleşti. Gündem maddelerinin görüşülmesinin ardından ESHOT Genel Kurulu gerçekleşti. Toplantıda, İzBB’ye bağlı ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2023 Mali Yılı Bütçesi ile Performans Programı görüşüldü.
BÜTÇE 5 MİLYAR 321 MİLYON
ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2023 Mali Yılı Bütçesi 5 milyar 321 milyon TL olarak belirlendi. AKP ve MHP’nin ret oyu verdiği Bütçe ve Performans Programı oy çokluğuyla kabul edildi.
‘HUKUKİ VE AHLAKİ DEĞİL’
Bütçe ve Performans Programı hakkında söz alan Ulaşım Komisyonu Başkanı CHP Meclis Üyesi Raşit Dirim, Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) konusunda yaşanan sorunlara dikkat çekti. ESHOT’un bin 760 otobüsten oluşan filosu ve 4 bin 600 personeliyle her kesime aynı özeni göstererek var gücüyle çalıştığını vurgulayan Dirim, “ESHOT’un 2023 bütçesi 5 milyar 321 milyon olarak belirlenmiştir. Bu gider bütçesidir. Gelir bütçesi 4 milyar 200 bin liradır. Yaklaşık 1 milyarlık açık finansı vardır. Pandemi sonrasına gerçekleşen ekonomik yansımalar kurumu zorlu bir mücadeleye sokmuştur. 2009 yılında motorin 6 lirayken bugün 27 liradır. Ülkemizde yaşanan enflasyon maliyetleri artırmıştır. Bu kriz kurumu da büyük bir sıkıntıyla karşı karşıya bırakmıştır. Yalnıza akaryakıt ve personel giderleri değil bakım onarım maliyetlerindeki de artış olumsuz etkiye yol açmıştır. ESHOT bu şartlar altında hizmet vermek için ciddi bir çaba sarf etmektedir. Bilindiği gibi İzmir’de toplu ulaşımın düzenlenmesi Büyükşehir Belediye Yasası içine yerleştirilmiştir. Bir de UKOME diye bir yapı oluşturuldu. Ama ana yetki İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde olmalıdır. Merkezi idare bir yönetmelikle UKOME’nin yapısını değiştirdi ve bu değişiklikle Büyükşehir’in yetkisi tamamen merkezi idarenin atadığı bürokratlara geçti. ESHOT böylece 2009’dan beri sadece 2 kez zam yapabildi. İki yılda yapılan akaryakıt fiyatı düzenlemesi 60’ken, ESHOT’un 2 de kaldı. Bu hem demokratik değil hem ahlaki hem de hukuki değil…” diye konuştu.
‘BAKANLIK CEVAP VERMEDİ’
“Merkezi idare bir konuda daha ESHOT’u sıkıntıya soktu” sözleriyle açıklamalarını sürdüren Dirim, “Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in imzasıyla 1 Nisan 2022 tarihinde gönderilen ESHOT için borçlanma talebine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan henüz cevap verilmedi. ESHOT ve İzmir Büyükşehir Belediyesi son derece garabet bir durumla karşı karşıya…” dedi. ESHOT’un çalışmalarından da söz eden Dirim, Halk Taşıt uygulamasının örnek bir uygulama olduğunu söyledi. Dirim, kurumun hem yedek parça üretimi hem de otobüs alımı gerçekleştirdiğini, ‘QR kodu’ ve ‘Duraktayım’ gibi çağdaş uygulamaların da hizmete alındığını, çevre dostu ulaşım için de elektrikli otobüs filosunun 2023 yılında da büyütüleceğini açıkladı.
‘MALİYET ARTIŞLARI ETKİLEDİ’
ESHOT’un, birçok alandaki maliyet artışlarından olumsuz etkilendiğini belirten Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanvekili CHP Meclis Üyesi Bülent Köklü, “ESHOT Genel Müdürlüğünün mali yapısına baktığımızda akaryakıta ve yedek parçaya gelen aşırı zamlar bilet fiyatlarına yansıtılamamıştır. Bu nedenle gelir ile gider arasındaki farkın büyük bir bölümünün Büyükşehir Belediyesinden alınan yardım, diğer kısmının ise iç borçlanma ile karşılanacağı öngörülmüştür. Türkiye ekonomisinden ayrı olarak değerlendiremeyeceğimiz Belediyemiz ve bağlı kuruluşu ESHOT Genel Müdürlüğü maliyet artışlarından olumsuz yönde etkilenmiştir. Halkımızın alım gücünün düşmesi neticesinde enflasyon ve diğer göstergelerde meydana gelen yüksek oranlı artışlara rağmen, bilet tarifelerinde fazla artışa gidilememiştir. Bununla birlikte belediyemizin sosyal politikası gereği indirimli taşımacılığa devam etmiş, ücretsiz ve indirimli binişler ile halk taşıt uygulamasını sürdürmüştür. ESHOT Genel Müdürlüğünün borçlanma durumu mevzuat sınırları içerisinde kalınarak yapılmış olup borç stoku konusunda mevzuatın belirlediği limit aşılmamıştır. Bu zor süreci vatandaşlarımıza ve yolcularımıza minimum seviyede yansıtarak Büyükşehir Belediyesinin katkılarıyla aşmaya çalışacağız” açıklamalarında bulundu. Köklü, bütçedeki gider kalemleri hakkında da rakamlarla bilgilendirme yaptı.
İYİ PARTİ’DEN ESHOT’A ÖVGÜ
İYİ Parti Grup Başkan Vekili Kemal Sevinç de şöyle konuştu: “ESHOT Genel Müdürlüğümüz performans ve bütçesi geçen yıllarda olduğu gibi son derece başarılı bir şekilde hazırlanmış olduğunu görüyoruz. İdarenin son yıllarda atılım yaparak çalışma ve üretme azmi var. Sürekli yenilendiğini, gelişmeleri takip ettiğini ihtiyaç duyulan hizmetleri ürettiğini izliyoruz. 473 adet yeni ve yerli üretim otobüsü halkımızın hizmetine sundu. Üstelik bu araçları doğru zamanda alarak kamu kaynaklarını azami ölçüde koruyarak yaptı. Pandemi döneminin zorlu ekonomik koşullarına rağmen son üç yılda alınan otobüs ve minibüs sayısı 616’yı buldu. Elektrikli otobüs filosuna 100 yeni otobüs katmayı planlıyor. ESHOT çok büyük bir kurum, sayısız işi bir arada başarıyla yürütmektedir. Kamu kaynaklarını en etkili ve en verimli şekilde kullanıyor. Tüm bunlar takdir edilmesi gereken çalışmalar.”
