Mustafa Kemal Atatürk’ün Bornova’da bulunduğu 16-17 Eylül 1922’nin anısını yaşatmak için düzenlenen Bornova Günleri’nde, hem Bornova’nın geçmişine hem de daha Cumhuriyet kurulmadan önce İzmir’de yaşanan gelişmelere ışık tutan bilgiler paylaşıldı. Uğur Mumcu Kültür ve Sanat Merkezi’ndeki etkinlikte Kent tarihçisi Hasan Arıcan, 20. Yüzyılda Bornova konulu söyleşiyle kentin geçirdiği evreleri anlattı.
1900’lü yılların başlarında da Bornova’nın ticari hayatının Büyük Çarşı’da geçtiğini belirten Arıcan, bu ticaret merkezinin 1970’li yıllardan itibaren yavaş yavaş önemini kaybetmeye başladığını söyledi. Bu yıllarda Bornova’nın 10 bin nüfuslu bir ilçe olduğunu belirten Arıcan, Bornovalıların günlük yaşamından eski yazlık sinemalara, esnafın bugüne taşınan geleneklerine pek çok ayrıntıyı dinleyicilerle paylaştı.
70’E YAKIN LEVANTEN KÖŞKÜ VAR
Gazeteci yazar Altan Altın da “Levantenlerin Bornovası” konulu sunumla ilçenin tarihine Levanten köşkleri ve yaşamı üzerinden ışık tuttu. Şimdi Metro’nun Bornova istasyonunun bulunduğu Bornova Tren İstasyonu’nda başlayan 1.5 kilometrelik güzergahta 70’e yakın her biri yaklaşık 200 yaşında olan Levanten köşklerinin bulunduğunu söyleyen Altan Altın, bu köşklerin geçmişteki ve günümüzdeki kullanımlarına ilişkin ayrıntılı bilgiler verdi.
Levanten köşklerinin sahiplerinin yaşamlarından yola çıkarak pek çok bilgiye ulaşıldığını söyleyen Altın, bugün “Villa Levante” adıyla bilinen köşkün sahibi Bay Charnaud’nun dönemin Osmanlı Sultanı ile yaptığı yazışmalardan anlıyoruz ki, Ağaçlı Yol Türkiye’nin yap-işlet-devret modeliyle açılan ilk paralı yoludur” dedi.
Mağfel bölgesindeki tarihi köşklerin 1865 yılında Bornova Tren İstasyonu’nun inşaasında görevli beyaz yakalı çalışanlar için misafirhane olarak yapıladığını söyleyen Altın, Mustafa Kemal Atatürk’ün Bayan Steinbuchel’in evinde özel toplantılar yaptığını, Steinbuchel’in günlüklerinden edinilen bilgilere dayanarak aktardı. Altın’ın aktardığı, Bayan Steinbuchel’in Mustafa Kemal Atatürk’ü misafir ettiği anlarda günlüğüne yazdığı, “Şu anda evimin üst katında Osmanlı’nın geleceği konuşuluyor” ifadeleri dikkat çekti.
