Türkiye’nin en önemli kültür mirası ve turizm merkezlerinden biri olan Bergama’dan Alman mühendis Carl Humann tarafından 1868-78 yılları arasında yapılan kaçak kazılarda bulunarak hukuk dışı yollarla Berlin’e kaçırılan Zeus Sunağı’nın geri getirilmesi için girişimlere yeniden başlanmış eski Bergama Belediye Başkanı Sefa Taşkın’ın önerisiyle konu İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’ne taşınmıştı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, 1930’lu yıllardan bu yana Berlin’deki Pergamon Müzesi’nde sergilenen eserin Türkiye’ye iadesi için Büyükşehir Belediye Meclisi'nde tüm partilerin desteğini alarak çalışma başlatıldığını duyurmuştu.
RESMİ BAŞVURU YAPILMAMIŞ
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin sunağın geri getirilmesiyle ilgili çalışmalarını sorduğumuz Pergamon Müzesi’nin bağlı olduğu Prusya Kültür Mirası Vakfı, Bergama’da 1878’ten itibaren yapılan kazı çalışmalarının yasal olduğunu savundu. Vakıftan Cumhuriyet’e yapılan açıklamada, “Tüm bu tarihi kazıların yasal olarak gerçekleştiğini gösteren belgeler hem Alman hem de Türk uzmanlar tarafından iyi bilinmektedir. Bu belgeler 2011 ve 2012’de ayrıntılı olarak yayınlanmıştır” denildi. Açıklamada, Bergama Sunağı'nın iadesinin geçmişte defalarca gündeme geldiği ancak bugüne kadar eserin iadesi için Türkiye’den resmi bir talep yapılmadığı kaydedildi.
BAKAN SESSİZ KALDI
Almanya Kültür ve Medya Bakanı Monika Grütters ise İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin başlattığı çalışmalara karşı sessiz kaldı. Ulaştığımız Grütters, konuya ilişkin şimdilik bir yorum yapmayacağını ifade etti.
TAŞKIN: İADE EDİLMESİNİ BEKLİYORUZ
Alman makamlardan verilen yanıtları değerlendiren eski Bergama Belediye Başkanı Sefa Taşkın, “Biz 1991 yılında başladığımız çalışmalarda kamuoyu oluşturmayı amaçladık. Resmi başvurular Bakanlık nezdinde yapılır. Sivil toplum olarak Kültür ve Turizm Bakanlığımızın böyle bir başvuruyu yapmasını bekliyoruz. Prusya Kültür Mirası Vakfı da böyle bir yanıt veriyorsa kendilerinden resmi başvuru yapılınca eserin iade etmelerini bekliyoruz.” ifadesini kullandı. Sefa Taşkın, Türkiye’de siyasi parti farkı gözetmeksizin tüm kurum ve kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin Zeus Sunağı’nın getirilmesiyle ilgili çaba göstermesi gerektiğini vurgulayarak, “Bergama aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde olan bir şehirdir. UNESCO’nun da burada desteği alınmalı. 21’nci yüzyılın başlangıcında tarihi eserlerin anavatanına getirilmesiyle ilgili dünyaya örnek olacak bir karar verilmesini sağlamalıyız” ifadelerini kullandı. (Muhammed Özmen- Cumhuriyet)
