Gizem TABAN/İZGAZETE- İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İESOB) Başkanı Zekeriya Mutlu, koronavirüs salgını sürecinde esnafların durumunu, esnafların süreçten olumlu veya olumsuz nasıl etkilendiğini, faaliyetlerinde ne gibi değişikliklere gittiğini inceleyen, 43 meslek odasına bağlı 866 esnaf sanatkar ile sahada yapılan ülkenin tek ve ilk anket çalışmasını açıkladı. 
İESOB Konferans Salonu’nda gerçekleşen basın toplantısında duyurulan anket çarpıcı verileri ortaya koydu. Başkan Mutlu, anket çalışmasının en belirgin sonucunun; esnaf ve sanatkarların işyerleri ile ilgili yaşadığı gelecek kaygısı olduğunu söyledi. Mutlu, merkezi iktidar ve yerel yönetimlerden beklentilerini de anlattı. 

İŞLERDE YÜZDE 83’LÜK DÜŞÜŞ
İESOB Başkanı Mutlu, çalışmadan elde edilen sonuçlara göre bu süreçte esnaf sanatkarların işlerinin yüzde 83 oranında düştüğünü, yüzde 26 oranında istihdam kaybı yaşadıklarını, ankete katılanların yüzde 71’i kiracı iken, kredilerden yararlanma oranlarının yüzde 38’i geçemediğini söyledi.

SALGIN TÜM ESNAFLARI OLUMSUZ ETKİLEDİ
Anketin en belirgin çıktısının esnaf ve sanatkarların işyerleri ile ilgili yaşadıkları gelecek kaygısı olduğunu belirten İESOB Başkanı Mutlu, “Anket sonuçları gösteriyor ki; Covid-19 salgını, etkilenme dereceleri farklılık göstermekle birlikte, esnaf ve sanatkar olarak faaliyetlerini yürüten tüm meslek erbaplarını olumsuz yönde etkilemiştir. Salgın sürecinin devam etmesi ve ikinci bir dalganın yaşanma ihtimalinin güçlenmesi nedeniyle, işyerlerinin kapatılması, faaliyetlerinin durdurulması gibi süreçlerin tekrar yaşanması başta esnaf ve sanatkar kesimi olmak üzere, ülke ekonomisini çok daha zor bir sürece sürükleyebilecektir. Bu zorlu sürecin atlatılmasında esnaf ve sanatkar kesimine daha fazla destek olunması, ödemelerin yapılandırılması, yeni kredi ve hibe olanaklarının yaratılması, vergi indirimleri, istihdam kolaylıklarının sağlanması gelecek dönemde de önem arz etmektedir. Ayrıca, esnaf ve sanatkarın teknolojiye ve çağın gerekliliklerine uyum sağlayabilmesi, geleneksel satış modellerinin yerini modern satış yöntemlerine bırakabilmesi için en kısa sürede e-ticaret faaliyetlerine geçiş yapması son derece önemlidir” diye konuştu.

BÜYÜKŞEHİR VE İLÇE BELEDİYELERİNE TEŞEKKÜR

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve ilçe belediyelerine süreçteki desteklerinden dolayı teşekkür eden İESOB Başkanı Mutlu,“Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerinden destek gördük. Tunç Soyer başta olmak üzere, siyasi parti ayırmaksızın meclis üyelerine teşekkür ediyorum, meclis kararlarıyla bir sürü alanda destekleri oldu. Bu destekler için yerel yönetimlere teşekkür ederim. Bu pandemi ortadan kalkıncaya kadar yeni meclis kararlarıyla desteklerin sürekliliği sağlanması gerekiyor. Belediyelere ödediğimiz vergiler konusunda destek vermesi lazım. Bizim bu kitapçığı iktidara vermemiz gerekir diye düşündüm ve geçtiğimiz hafta Hamza Dağ’a verdim o da cumhurbaşkanlığına iletecek. Biz ayrım yapmayız, muhalefet partilerine ve Valiliğe bu çalışmaları sunacağız” dedi.

BEKLENTİLERİ SIRALADI
Esnafın merkezi iktidardan ve yerel yönetimlerden beklentilerinin de sıralayan Başkan Mutlu,  şunları söyledi: “Üyelerimiz 2021 yılından da endişelidir, eski işlerini yakalayabilmeleri şüphelidir. Öte yandan ötelenen yasal vecibelerin ve kullanılan destek kredilerinin vadeleri yaklaşmıştır. Dolayısıyla istediği işleri halen yapamayan, para kazanamayan esnaf sanatkarlara 1-2 yıl geri ödemesiz, sıfır faizli kredi destekleri tahsis edilmelidir.Çok etkilenen bazı meslek kolları için özel lokal tedbirler düşünülmelidir. Kantinciler, servisçiler, kahveciler, kırtasiyeciler gibi bazı meslek kolları 15 Mart’tan bu yana çalışamamakta, işletmelerini açsalar bile iş yapamamaktadırlar. Bu kapsamdaki işletmelerimiz için ek olarak mesleğe özel, kira muafiyeti, SGK prim ödemelerinin dondurulması, vergi affı, mülk sahibi özel şahıs ise kira yardımı gibi ek önlemler alınmalıdır. Genel anlamda esnaf sanatkarların iki yıla kadar kamu kurumlarına ve yerel yönetimlere olan ödemelerinin yapılandırılması, vergi indirimleri veya muafiyetlerinin hayata geçirilmesi, esnafa çalıştırdığı eleman için istihdam kolaylıkları getirilmesi ve sicile kayıtlı esnaf sanatkarlara hibe olanaklarının planlanması yararlı olacaktır. Salgın süreci ile önemi artan e-ticaret olgusuna üyelerimizin geçişini kolaylaştırmak ve yeni satış kanalları açmalarına yardımcı olmak için esnaf teşkilatları ile ortak çalışmalara öncelik verilmelidir. 
Anket çalışmasından çıkan sonuçlardan bazıları şöyle:

AYAKKABICILARIN İŞİ YÜZDE 91 AZALDI
Ayakkabıcılık mesleğinde faaliyet gösteren 24 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri neticesindeki sonuçlara göre; Ayakkabıcı esnafının yüzde 91,6’sının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 50’lik kesim faydalanmıştır. Kredi başvurusu yapıp faydalanamayan kesim ise yüzde 8,3’ü oluşturmaktadır. Ayakkabıcı esnafının yüzde 87,5’inde işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmiştir.

BAKKAL VE BAYİİCİLERDE YÜZDE 10’LUK KESİM KREDİDEN FAYDALANAMADI
Bakkal ve Bayiicilik mesleğinde faaliyet gösteren 58 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Bakkal ve bayii esnafının yüzde 73’ünün işleri önemli ölçüde azalmıştır.  Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 47’lik kesim faydalanmıştır. Kredi başvurusu yapıp faydalanamayan kesim ise yüzde 10’u oluşturmaktadır. Bakkal-bayii esnafının yüzde 53’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.

BERBERLERİN YÜZDE 100’Ü İŞLERİNİN NORMALDE DÖNMEDİĞİNİ SÖYLÜYOR
Berberlik mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Berber esnafının yüzde 100’ünün işleri önemli ölçüde azalmıştır. Kiracı konumunda olan esnafın yüzde 66’lık kesiminin salgın sürecindeki kira ödemelerinde hiçbir değişiklik olmadan aynı şekilde ödeme yapılmaya devam edilmiştir. Kiracı konumundaki yüzde 34’lük kesimin kiralarında enflasyon oranında artış yapılmıştır. Berber esnafının yüzde 100’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.

BÜFECİ VE KANTİNCİLERİN TAMAMININ İŞLERİ AZALDI
Büfe ve kantin işletmeciliği mesleğiyle faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Büfeci ve kantinci esnafının yüzde 100’ünün yani tamamının işleri azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 30’luk kesim faydalanmıştır. Yüzde 20’lik kesim ise başvuru yaptığı halde faydalanamamıştır. Büfeci ve kantinci esnafının yüzde 95’i işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.

TERZİLER VE KONFEKSİYONCULARIN YÜZDE 20’SİNİN KİRALARINDA ARTIŞ YAPILMIŞ
Terzilik ve konfeksiyonculuk mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 90’ının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Esnafın yüzde 70’i kiracı konumundadır. Kiracı konumundaki yüzde 20’lik kesimin kiralarında enflasyon oranında artış yapılmıştır. Bu meslekte esnafın yüzde 90’ı işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir. 

KAHVECİLERİN YÜZDE 85’İNİN İŞİ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI
Kahvecilik mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 85’inin işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 35’lik kesim faydalanmıştır. Kiracı konumunda olan esnafın yüzde 55’lik kesiminin kiralarında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Yüzde 47’lik kesimin kiralarında ise kira sözleşmesinde belirtilen oranda artış yapılmıştır. Kahveci esnafının yüzde 100’ü yani tamamı işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.

MİNİBÜSÇÜLERDE KREDİDEN FAYDALANAN YOK
Minibüsçülük mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 100’ünün yani tamamının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden faydalanan olmamıştır. Bu meslekte esnafın yüzde 100’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.

Editör: Haber Merkezi