Gizem TABAN/İZ GAZETE- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan kararla binek otolar için oranlara esas Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrahlarında değişikliğe gidildi. ÖTV’de yapılan matrah düzenlemesi sonucunda; motor silindir hacmi 1600 CC altındaki araçlarda matrah alt limiti 120 bin liradan 184 bin liraya yükseltildi. Matrah üst limiti ise 200 bin liradan 280 bin liraya çıkarıldı. Ege Otomotiv Derneği (EGOD) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Torun, Poyraz Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı ve İzmir Ticaret Odası (İZTO) Meclis Başkanı Selami Özpoyraz ile İzmir Oto Galericileri Odası Başkanı Zafer Dursun, konuya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
‘BEKLENENİN ALTINDA’
ÖTV’de matrah düzenlemesi hakkında değerlendirmelerde bulunan EGOD Başkanı Mehmet Torun, “Bu düzenlemenin olması gerektiğini hep dile getirdik ve destekledik ancak yapılan düzenlemenin yeterli olmadığını düşünüyoruz. Yapılan düzenleme oransal olarak beklenenin çok altında… Çünkü çok kısa zaman içerisinde zaten araç fiyatlarına maliyetlerden dolayı zam gelecek ve bu zam da çok kısa süre içerisinde yeni bir düzenlemeyi gerektirecektir” ifadelerini kullandı.
‘50 BİN LİRALIK DÜŞÜŞ’
Söz konusu düzenlemenin hangi araçları kapsadığı ve fiyatlara nasıl yansıdığı hakkında açıklamalarda bulunan Torun, “Fiat Egea 1300 motor, 532 bin 900 liradan satılırken yeni düzenleme ile 503 bin 294 liraya düştü. Toyoto Yaris 1500 motor, satış fiyatı 517 bin lira iken, yeni düzenlemeyle 459 bin 600 liraya düştü. Renault Clio 1000 motor için satış fiyatı 448 bin lira iken 373 bin liraya düştü. Citroen C3 1200 motor, 461 bin liraya satılıyordu 384 bin liraya düştü. Hyundai İ10 1001 motor, 331 bin liradan 282 bin liraya düştü. Ford Fiesta 1001 motor, 566 bin liraya satılıyordu, 534 bin liraya düştü. Opel Corsa 1200 motor 499 bin liraya satılırken 444 bin liraya düştü. Volkswagen Polo 1000 motor, 524 bin liradan satışa sunulurken yeni düzenleme ile birlikte 465 bin liraya düştü. Bunlar zaten en çok satılan modeller, bunlarda 50 bin liraya yakın bir indirimin gerçekleşmiş olması büyük bir avantaj sağlayacaktır” diye konuştu.
‘ÇÖZÜM OLMADI’
‘Araçlarda matrah düzenlemesi dar ve orta gelirliler için çözüm oldu mu?’ sorusuna yanıt veren Torun, “Şu an dar gelirlilerin, araç almak ya da yeni bir yatırım yapmaktan öte öncelikli ihtiyaçları var. Bu düzenleme dar gelirliler ya da orta gelirliler için çözüm oldu diyemeyiz. Bu düzenleme, zaten halihazırda araç almayı planlayan ve bunun için imkanı olan kişiler için bir fırsat oldu. Güzel de bir fırsat oldu. Şu an alabilenler avantajlı… Ancak dar gelirli ve orta gelirlinin bu fırsattan çok da yararlanabildiğini düşünmüyorum. Zaten şu an bireysel olarak da kurumsal olarak da kredi imkanlarına, finansmana eskisi gibi kolay ulaşamıyoruz” açıklamalarında bulundu.
‘STOK ZATEN AZDI’
Torun, düzenlemenin satışları nasıl etkilediğine yönelik ise şöyle konuştu: “Edindiğimiz bilgilere göre düzenleme, önemli ölçüde bir talep oluşturdu. Ancak çip krizinden kaynaklı olarak uzun süredir devam eden araç yokluğu söz konusu… Stoklarda zaten çok fazla araç yoktu, olanlar da satıldı. Şimdi verilecek olan siparişlerin birçoğu stokları tüketecek kadar ama zaten stoklar çok azdı. Üreticiler, satışları ilerideki üretim planlarına göre önden yapıyorlar ama yapılan sözleşmelerde teslim anının fiyatı geçerli oluyor. Bu durumda da 1-2 aylık sürelerden sonra o günün şartlarına göre ödeme yapacaklar için şu an avantaj sağlanabildi demek zor…”
‘İKİNCİ EL HAREKETLENDİ’
EGOD Başkanı Torun, ÖTV’deki matrah düzenlemesinin ikinci el araç piyasasını hareketlendirdiğini de belirtti. Torun, “Bu düzenlemeden kaynaklı olarak araçlara gelen indirim, bahsettiğim araçlar için avantaj sağladı. Orta ve üst segment araçlarda herhangi bir indirim söz konusu olmayınca, orta ve üst segmentteki araçlarda ikinci ele yönelim arttı” dedi.
‘FARK HIZLA KAPANACAK’
Araçlarda matrah düzenlemesinden kaynaklanan indirim oranının, kasım ayında araç fiyatlarına gelen zam oranının altına kaldığına dair eleştirileri değerlendiren Torun, yılbaşında araç fiyatlarına gelecek zamlar göz önüne alındığında indirimin ne kadar faydalı olacağını da yorumladı. Torun, şunları söyledi: “Son bir yıldır araç fiyatları tutulamaz hale geldi. Son bir yıla bakarsak, araç fiyatları neredeyse yüzde 200’e yakın artış gösterdi. Özellikle ithal araçlarda bu oran daha da yüksek… Yılbaşında araçların üretim maliyetlerinden kaynaklı olarak tüm dünyada ve ülkemizde yaşanan fiyat artışlarından dolayı araç fiyatlarına gelecek olan zamlar nedeniyle indirimden dolayı oluşan fark çok hızlı bir şekilde kapanacaktır. Bu düzenleme harika bir adım ama yeterli değil.”
‘DEVREYE GİRERSE…’
“Şöyle sevindirici bir haber var” diyerek sözlerini sürdüren Torun, “Yeni yılda yeni kurulmaya başlanan çip fabrikalarının devreye gireceği ve dünyada ihtiyaç olan yarı iletken hammaddeye hızlı bir şekilde ulaşılabileceği, dolayısıyla da tedarik sıkıntısı çip tarafından çözülebileceği öngörülüyor. Bu olursa, üretim artacaktır. Böylelikle fiyatlar daha dengelenebilir, araç stokları konusunda rahatlama sağlar” dedi.
‘SEKTÖRÜN ÖNÜNÜ AÇTI’
Poyraz Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı ve İZTO Meclis Başkanı Selami Özpoyraz ise görüşlerini şöyle aktardı:
“Bu matrah düzenlemesi, anahtar teslimi 595 bin liraya kadar olan araçları etkiledi. Bu rakamın altındaki araçların satışında hızlı bir artış yarattı. Araçların en çok satışının yapıldığı kasım-aralık aylarında, bu düzenlemenin kasım ayında sonuna doğru olması, araç almak isteyen kişiler için çok önemli oldu. Hem vatandaşlar daha rahat araç alıyorlar hem de sektörün önü açılmış oldu. Çünkü sektör neredeyse durma noktasına gelmişti. Bu düzenlemenin başlamasıyla birlikte vatandaşların indirimli araç alma imkanı oldu. Yedek parça sıkıntısından dolayı araç üretimlerinde zorluklar yaşanıyor ama önümüzdeki ayda, talep edilen araçlar mutlaka verilecektir diye düşünüyorum. İkinci el fiyatlarında da düşüş olmasını sağladı. ÖTV’nin de artmamasından dolayı büyük zamlar olmayacaktır diye düşünüyorum. Şu an çok fazla talep var ama bu talebi karşılayacak üretim de var.”
‘ALGI OPERASYONU’
Düzenlemenin etkilerine dair değerlendirmelerde bulunan İzmir Oto Galericileri Odası Başkanı Zafer Dursun, “Araç fiyatlarında düşüş olmadı. Düzenlemenin kapsadığı araçlar yok ki fiyatlarda düşüş olsun. O yüzden satışlar ne arttı ne azaldı. Hükümetin daha önce; otomobil satışının ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometreyi geçmiş olması koşuluyla yapılabileceği yönündeki düzenlemesinde hiçbir şey olmadığı gibi matrah da talihsiz bir açıklama… Kaldı ki fiyatlar yine yükselecek, yani bir düzenlemenin bir faydası olmayacak. Araç zaten yoktu ama olsa dahi şu anda alım gücü olmadığı için insanlar zaten ikinci el araba almaya gidiyor. Yani dar gelirliler için çözüm olduğunu düşünmüyorum. Matrah düzenlemesi, algı operasyonudur. İnsanlar zaten geçim derdine düşmüş, otomobile yatırım yapamıyorlar. Burada sadece otomobil üstünde dönen oyunlar var” ifadelerini kullandı.
