Teknoloji, daha ucuz ve nitelikli üretim yapmak için kullanıldığında anlamlıdır. Tekerleğin bulunuşu nasıl insanoğlunun toplumsal gelişimine katkı yaptıysa, otomobil üretimi de 19’uncu yüzyıldan itibaren teknolojik gelişimin odaklarından biri oldu.

Otomotiv sektöründe metal alaşımların geliştirilerek motor ve çalışan aksamın uzun süreli ve verimli kullanılması, kaportada ve iç mekânda özel plastik ürünlerin parçaların kullanılması çok belirgin bir aşama oldu. Buna paralel olarak, sürücüye güven sağlayacak düzeneklerle beraber, sürüş konforu sağlayacak yazılımlarla sektör dünyada öne çıktı. Uzay teknolojisinde kullanılan bazı ürünler ticari olarak sivil yaşamdaki uygulamalara geçti. Örneğin uzay araçlarının camlarında yağmur damlasının tutunmamasını sağlayan sıvılar, araçların camlarında da uygulanır oldu.

Teknolojik gelişim sadece ürün bazında özel tasarım ve çeşitlendirmede olmadı, yazılımlar da hızla gelişti. Geliştirilen bazı yazılımlar sadece banka kredi kartlarının kullandırılmasını özendirmedi, ürün pazarlama tekniklerini de geliştirdi.

Pazarlama tekniklerinde hızla farklı boyutlara geçildi. Herhangi bir sermayesi, binası, aracı, deposu olmayan şirketler ortaya çıktı. Kimi büyük boyutlara ulaştı, kimisi de insanları dolandırdı.

Kripto para alanında milyar dolar değerinde para toplayıp ortadan kaybolan birçok şirket var. Bunlar Türk işi modern soyguncular. İnsanlara çılgın para kazanacağını vaat ettiğiniz zaman, toplayacağınız parayı hayal bile edemezsiniz. Çiftlikbank bunların güncel örneklerinden birisi.

Bazı girişimlerde, ortada sermaye yok ama girişimci milyarlarla oynuyor. Örneğin, Uber gibi hiç arabası olmadan dünya devi olan firma var. Hiçbir konutu olmayan, kurucusu kirada oturan Airbnb firması ise dünyanın her yerinde yüzbinlerce evi, villayı pazarlıyor. İnternette araba satan birçok firmanın bir arabası bile olmadığını herkes biliyor.

8 Ağustosta Rekabet Kurulu, ikinci el araç alım, satımında faaliyet gösteren 4 firma hakkında soruşturma açtı. Bunlar, Arabam Com İnternet ve Bilgi Hizmetleri, Vava Cars Turkey Otomotiv, Araba Sepeti Otomotiv Bilişim Danışmanlık Hizmetleri, Letgo Mobil İnternet Servisleri. Türkiye ölçeğinde büyük sayılan bu firmalar.

Dünya Gazetesi’nin haberine göre, Rekabet Kurulu, çevrimiçi alım-satım yapan bu şirketlerin kendi aralarında “centilmenlik anlaşması” yaparak, Google arama motoru üzerindeki kelimelerde anlaştığı ve hepsinin farklı farklı kelimeleri kullanarak tüketicilerin aramalarında sürekli bu firmaların öne çıkmasını sağladığı, alternatiflere erişimin zorlaştığı yönünde bir bulguyla karşılaşmış ve soruşturma açmış.

Bir başka deyişle, şirketler Google ile anlaşıyor ve alternatif firmaların tüketiciye sunulmasını engelliyor. İddia bu. Rekabet kurulu bunun için soruşturma açıyor. Bir gerçek var ki, araç sürücüleri navigasyon kullandığı zaman bir bakmış ki paralı yola girmiş. Acaba Ulaştırma Bakanlığı ile navigasyon uygulamacıları arasında da bir anlaşma var mı?

Teknolojinin sonu yok. Hücrenin içine girip ayrıntıları ortaya çıkaran fotoğraflardan, galaksinin içinde on yıllarca ışık yılı mesafesine kadar arayış içinde olan bilim adamları var. Burada bir ışık yılı kaç kilometre, anlatmak uzun sürer. Metrenin binde biri mili-metre, milyonda biri mikro-metre, milyon çarpı milyon kez bölünmüş birimi peko-metre. Bu parçalanma böyle gidiyor ve bunları ölçebiliyoruz, ölçebiliyorlar. Bunları hayal edip, bu ölçeklerde üretim yapabilmeliyiz.

Bizimkilerin bir kısmı ise, Osmanlı sanatının İslami simgeli çinilerini içinde şeytan pençesi var diye çekiçle parçalıyor, daha doğrusu kanımca cezai ehliyeti olmayan birisine parçalatıyorlar.

Bir diğeri, ben her şeyi yaparım diyor, ekibiyle gidip dergâhtaki dede postuna oturduğu zaman, dede oldum havasına giriyor. Hani metafor yaparsak, türküdeki gibi, ben sizin dedenizim, buraya çöktüm, ben ne dersem o olur diyecek sanki. Ama bu iş öyle parayla mitinge adam taşımaya benzemez. Türkiye’deki bu inancın köklerini Yavuz Sultan Selim bile kesemedi.

Gelelim, yine teknolojiye. Sanal olarak alıp, satmak, iş geliştirmek güzel de, makineyi yapamıyorsan boşuna. Ama bazıları sadece beton ve demirden başka bir şey görmemiş maalesef.