Pandemi sürecinde, internet üzerinden alışverişin artmasıyla, motosikletli kuryelerin ve kurye hizmeti veren firmaların sayısının arttığını ve kuryelerin günlük teslimatının on binleri bulduğunu belirten HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, Motosikletli Kurye Ulusal Meslek Standardının 29 Kasım 2017'de yürürlüğe girdiğini anımsattı.
KURYE SORUMLULUĞU
8321.02 kodlu motosikletli kuryelerin iş tanımını paylasan HDP'li Çepni, Motosikletli kuryenin, kuryelik süreçlerini, ulaşım planına, kalite süreç ve ölçütlerine göre, beraberindeki gönderinin sorumluluğunu alarak gerçekleştirmek zorunda çalıştıklarına dikkat çekti.
ÖLÜM VE YARALANMA RİSKİ VAR
Motosikletli kuryelerin, yoğun trafikte, esnek çalışma süreleri içerisinde stres altında çalışmak zorunda kaldıklarını, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini gerektiren kaza, yaralanma, sakatlanma ve ölüm riskleri bulunduğunu belirten Çepni, mevzuata göre işverenlerin gerekli çalışma koşullarını sağlamak zorunda olduğunu vurguladı.
900 BİN KURYEDEN 100 BİNİ KAYITLI
Tüm Anadolu Motosikletli Kuryeler Federasyonu'nun, Türkiye’de 900 bin motosikletli kuryeden yalnızca 100 bininin kayıtlı çalıştığını, yüz binlerce kayıtsız çalışanın düşük ücretle çalışmak zorunda bırakıldığını, çoğunun göçmenler ve tatil dönemlerinde çalışan lise öğrencilerinden oluştuğu bilgiyi paylaşan Çepni, federasyonun 2019 yılında 75, Mart 2020’den 24 Şubat 2021 tarihine kadar da 189 motosikletli kuryenin trafik kazasında hayatını kaybettiğine dikkat çekti.
KURYE TALEPLERİ
Motosikletli kuryelerin, üstlerindeki fazla mesai, prim sistemi ve hızlı teslimat baskısının kalkmasını, güvenli şartlarda çalışarak insanca yaşayabilecekleri maaşları ve diğer hak taleplerini dile getiren Çepni, Motosikletli Kuryeler Derneği'nin motosikletli kuryeliğin çok riskli meslek grubuna alınma talebine de vurgu yaptı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'e, "Bakanlığınız verilerine göre, 2021 Haziran ayı itibariyle kaç motosikletli kurye kayıtlı çalışmaktadır?" sorusunu yönelten Çepni, şu sorularına da yanıt istedi:
- Kayıt dışı çalışan ve sayıları yüzbinleri bulan motosikletli kuryeler için bakanlığınızın bir araştırması var mıdır? Kayıt dışı çalışmanın engellenmesi için ne gibi çalışmalarınız olacaktır?
- Motosikletli kuryelerin çalışma koşulları, maaşları, sigortalarının düzenli yatırılması, her kurye için sıfır kask mont, dizlik, eldiven, pantolon alınması gibi konularda Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Olumsuz çalışma koşulları nedeni ile Bakanlığınıza kaç başvuru yapılmıştır?
- Bakanlığınızın motosikletli kuryelerin meslek hastalıkları riskleri üzerine bir çalışması var mıdır? Bakanlığınız kayıtlarına göre kaç motosikletli kurye meslek hastalığına yakalanmıştır? Bu kuryelerin mağduriyetleri nasıl giderilmiştir?
- Meslek örgütlerinin açıklamasında yüzlerce motosikletli kurye trafik kazalarında vefat etmiştir. Bakanlığınız kayıtlarına göre trafik kazalarında vefat eden motosikletli kurye sayısı kaçtır? Kaçında işverenin sorumluluğu bulunmuştur. Bu konuda açılan davalara Bakanlığınız taraf olmakta mıdır?
- Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından belirlenen ve 29 Kasım 2017 tarihinde Resmi gazetede yayınlanan motosikletli kurye ulusal meslek standardının motosikletli kurye çalıştıran firmalarda uygulanması ve bu standardın zorunlu hale gelmesi için Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır?
- Motosikletli kurye mesleğini tehlikeli meslekler sınıfına sokulması için Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Tehlikeli meslekler sınıfına sokulduğunda, motosikletli kuryelerin mağduriyetlerinin giderileceğini düşünmüyor musunuz?
- Bakanlığınız motosikletli kurye çalıştıran işyerlerinin denetimini yapmakta mıdır? Motosikletli kuryelere, görev tanımı dışında iş yaptıran işyerleri tespit edilmiş midir? Görev tanımı dışında motosikletli kurye çalıştıran işlerine ne gibi yaptırım uygulanmaktadır?
- Motorlu Kurye İşçileri Sendikası’na (MOTO-KUR-SEN) üye kaç motosikletli kurye vardır? Bakanlığınız ile MOTO-KUR-SEN arasında motosikletli kuryelerin çalışma koşullarını, kazanımlarını düzenleme ve sendika üyeliğini yaygınlaştırma konularında işbirliği yapılmakta mıdır?
