Gizem TABAN/İZGAZETE- İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü Genel Kurulu’nun kasım ayı toplantısı ikinci birleşimi, İzmir Büyükşehir Belediyesi (İzBB) Başkanvekili Cumhuriyet Halk Partili (CHP) Mustafa Özuslu, idaresinde gerçekleşti. Genel Kurul’da, İZSU Genel Müdürlüğü’nün 2023 Mali Yılı Performans Programı ve Bütçe Taslağı görüşüldü.
BÜTÇE 14 MİLYAR TL
Geçtiğimiz yıl 3 milyar 800 milyon bütçesi olan İZSU, bu yıl yaklaşık 4 kat artışla bütçesini 14 milyar TL olarak belirledi. İZSU’nun 2023 Mali Yılı Performans Programı ve Bütçe Taslağı AKP ve MHP’nin ret oylarıyla, oy çokluğuyla kabul edildi. CHP Grubu, Cumhur İttifakı meclis üyelerinin İZSU’ya yönelik eleştirilerine yanıt verdi.
PROJELERİ ANLATTI
İZSU’nun genel durumu, su maliyeti, atıksu maliyeti ve Körfez’in durumu hakkında bütçe üzerinden değerlendirmelerde bulunan CHP Grup Başkanvekili Murat Aydın, şunları söyledi: “İZSU Genel Müdürlüğü’nün 2023 yılı bütçesi 14 milyar lira… Ve bu bütçenin yaklaşık 8 milyarlık kısmı, kentsel yatırım faaliyetleri ve buna bağlı mal-hizmet alımlarıyla karşımızda… Bu bütçenin yüzde 24’lük kesimi elektrik ödemesi, yüzde 19’luk kesimi de personel gideri olarak karşımızda… Bu bütçedeki en temel harcamalardan biri elektrik kalemi ve bu yıl elektriğe yüzde 425 zam geldi. Bunları başka bir şey bağlayacağım, elektrik zammı üzerinden dem vurmak için değil bir yapı anlatacağım. Bütçemizin 3.3 milyar liralık kısmı elektrik zammına geliyor. Tam geçen yıl bugün motorin 8.79 lira iken bugün 24.99 lira… Aradaki fark yüzde 184… Elektrik ve akaryakıt maliyeti bütçe üzerinde önemli bir yük. Buna rağmen yatırım kalemlerinde önemli bir azalma yapmadık, hatta artışlarla karşı karşıyayız. Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nin revizyonu, Aliağa Yeni Şakran Atıksu Arıtma Tesisi, Torbalı Atıksu Arıtma Tesisi’nin 2. Etap Çalışması ve Yazıbaşı Atıksu Arıtma Tesisi’nin 2. Etap inşaatlarının, 2023 bütçesinden karşılanacak ödeneklerle tamamlanmış olduğunu göreceğiz. Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nin 4. Faz İkmal İnşaatı, Selçuk Atıksu Arıtma Tesisi, Kiraz, İzmir Yüksek Teknoloji Atıksu Arıtma, Seferihisar Akarca, Çeşme Alaçatı Atıksu Arıtma Tesisi 2. Etabı projelerinin inşaatlarına da 2023 yılında başlandığını göreceğiz. Bunun yanı sıra yatırımlar; proje süreci, ihale süreci ve yapım süreci şeklinde ilerlerken bazı projeler bakımından da 2023 yılında ihale süreçlerinin başladığını göreceğiz. Dikili, Çeşme Ovacık, Ödemiş Kaymakçı,Ödemiş Gölcük, Selçuk Belevi ve Tire Gökçen atıksu arıtma tesislerinin de projelerinin başladığını göreceğiz. Yine 2023 yılında, 555 kilometre uzunluğunda içme suyu şebeke imalatı, 483 kilometre içme suyu şebeke hattında bakım-onarım ve yenileme çalışmaları, 80 adet içme suyu sondaj kuyusu, 270 kilometre yağmur suyu ayrıştırma hattının, 2023 bütçesi ödenek kalemleri üzerinden inşaat süreçlerinin başladığını göreceğiz. Otuz kilometrenin üzerinde dere ıslah, bakım-onarım projesi yapacağız ve 2 milyon metreküp civarında Körfez dip taraması yapacağız.”
‘BU PARTİZANLIKTIR’
Merkezi iktidarın Cumhur İttifakı belediyeleri ile CHP’li belediyelere verdiği desteği rakamlar üzerinden örnekler vererek kıyaslayan CHP’li Aydın, “2006 yılından önce İZSU’nun görev alanı 11 ilçeden oluşuyordu, daha sonra çıkan yasayla İzBB’nin sınırları genişledi ve 9 ilçe daha İZSU’nun görev sahasına girdi. Ardından İZSU’nun, görev ve yetki alanı bir daha büyüdü, toplam 30 ilçe İZSU’nun sorumluluk sahasına girdi. İZSU, 2014’teki yasal genişlemeden sonra 6 bin 60 kilometrekarelik bu bölgelere 4 milyar TL civarında yatırım yaptı. Getirilen yasayla, hizmetler büyük ölçüde bir anda büyükşehir belediyelerine devredildi. Su ve kanalizasyon idarelerine bu devir yapılmasına rağmen idarelerin imkanları, yatırım araçları, makine ve teçhizatları önemli ölçüde genişlemedi. Bütün idarelerin başına bu geldi ama herkes bizim kadar şanssız değildi. Bazı idareler, siyasi iktidar bakımından himayeye mazhar olarak öne çıktı. İller Bankası, tüm belediyelere nasıl davranmış ona baktım; 2021 yılında tüm belediyeler, İller Bankası’na bin 156 proje sunmuş ve bu projelerin krediyle desteklenmesini istemiş. İller Bankası bu bin 156 projeye destek kararı vermiş. Bu projelerin yüzde 94.2’si Cumhur İttifakı belediyelerine ait… Sadece yüzde 4.3’ü CHP’li belediyeler. Oysa CHP’li belediyeler bugün Türkiye nüfusunun yüzde 52’sini yönetiyor. Yine 2021 yılında İller Bankası, 191 belediye projesine yüzde yüz hibe desteği vermiş. Bunların yüzde 1’i CHP’li, yüzde 98.4’ü Cumhur İttifakı belediyeleri… Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ne yapmış? 2019 yılında 293, İller Bankası 256 proje talebimizi reddetmiş. Yine aynı Bakanlık, son 3 yılda belediyelere bazı araç yardımları yapmış. Bakanlığın son 3 yılda yaptığı araç yardımlarının yüzde 97’sini Cumhur İttifakı belediyelerine yapmış. Siyasi iktidarın temsil edilmediği belediye yönetimlerine ayrılan pay yüzde 3… Bakanlık, belediyelere 432 milyon lira nakdi yardım yapmış, tamamını Cumhur İttifakı belediyelerine yapmış. Partizanlık budur. Bunun adı partizanlıktır! Büyükşehir belediyelerinin yetki alanlarını belediyeleri kazanabilmek için genişleteceksiniz. Ortaya çıkan boşluğu hepimizin bütçesiyle finanse edeceksiniz ve CHP’li belediyeleri topal ördek yapabilmek için bu tavrı göstereceksiniz” diye konuştu.
‘MERDİVEN ÇIKIYORUZ’
Su maliyetine ilişkin de konuşan Aydın, “İzmir’in suyunun yüzde 55’i yeraltı sularından temin ediliyor. İstanbul, suyunun yüzde 99’unu barajlardan karşılıyor, Ankara yüzde 98’ini barajlardan karşılıyor, İzmir sadece yüzde 45’ini barajlardan karşılıyor. Bu bize neye mal oluyor? Biz bir metreküp suyu yeraltı kuyusundan çıkarıyoruz, bir milyar 140 milyon lira kuyu maliyeti… Çünkü kuyudan çekilen suyun enerji maliyeti, barajdan alınan suyun enerji maliyetinin kat kat üzerinde… Sonra bu suyu arıtma tesisine getiriyoruz, depolara alıyoruz ve konutlara taşıyoruz. Buna ‘merdiven çıkmak’ deniyor. Biz merdiven çıkıyoruz. Çünkü suyu aşağıdan yukarıya taşıyoruz. Gördes, Değirmendere, Çamlı, Bostanlı barajlarımız yok. O yüzden biz suyumuzun yüzde 55’ini, ilave 1.4 milyar lira maliyetle yeraltından çıkarıyoruz. ‘En pahalı su İzmir’de’ eleştirisi geliyor ya, evet eğer İzmir’in suyunun da 98’i beyefendilerin ihmal ettikleri barajlardan alınsaydı, bugün İzmir halkı 3 ay su faturası ödemeyecekti” ifadelerini kullandı.
‘İZMİR 71’İNCİ SIRADA’
CHP’li Aydın ayrıca İzmir halkının Türkiye’de en fazla vergi ödeyen üçüncü ilin halkı olduğunu belirterek “Bu şehrin halkı ödediğin vergilerin bir kısmının kendisine kamusal yatırım olarak gelmesini istiyor, 71’inci sıradan kurtulmak istiyor. Bu şehri yatırımda 71’inci sıraya koyarsanız bu halkın söyleyecek sözü olur. Biz de o halkın temsilcisi olarak bu sözü söyleriz” diye konuştu. Körfez ile ilgili de değerlendirmelerde bulunan Aydın, “Körfezin kirliliğini hep birlikte önlemek, temizliğini hep birlikte sağlamak zorundayız. İZSU bununla ilgili, 2019 yılında bu yana 568 milyon TL yatırım yaptı. Bunu 2023'te 1.2 milyar liraya çıkarıyoruz” dedi.
‘ÖNLEMLERİ ALACAKTIR’
AKP ve MHP’nin eleştirilerine değinen İYİ Parti Grup Başkanvekili Kemal Sevinç de şöyle konuştu: “Yönetim, dile getirilen konularda programları doğrultusunda gereken önlemleri alacaktır. Bundan hiçbirimizin şüphesi olmasın. 2019 yılından bugüne kadar 220 kilometre yağmur suyu hattına ilave olarak 2023 yılında 270 kilometre hattın yapımı planlanmıştır. Su kaçak oranımız 2022’de yüzde 27 seviyelerine getirildi, 2023 hedefi yüzde 25… Dileğimiz bu değerin yüzde 20 seviyesine getirilmesi… Atıksu arıtma tesisi konusunda tesis sayısı ve arıttığı su oranı ile ülkemizin en iyi illerinin başında geliyoruz. Mevcut 70 adet arıtma tesisine ilave arıtma tesisleri yapımı hedeflendi. Ayrıca 53 adet paket arıtma tesisinin de hizmete açılması hedeflendi. Derelerimizin sürekli olarak temizlik ve bakımı yapılıyor. Çamur stok sahalarına gereken iyileştirme çalışmaları devam ediyor. 2023 yılı İZSU performans programı ve bütçesinin İzmir’imize hayırlı olmasını temenni ediyorum, oyumuz olumlu olacak.”
‘YÜZDE 57’Sİ YATIRIM’
Bütçe ve performans programı hakkında söz alan Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı CHP Meclis Üyesi Bülent Sözüpek, bütçenin yüzde 57’sinin kentsel yatırım faaliyetleri için seferber edildiğini belirterek, “Şu ana kadar toplam 220 kilometre yağmursuyu kanalı inşa eden İZSU bu faaliyetine, 2023 yılında 66 kilometre daha ekleyecek. İller Bankası’nın Dünya Bankası aracılığı ile kullandıracağı kredi görüşmeleri sonuçlandığında ise kentin iki ana merkezi olan Konak-Karabağlar ve Gökdelenler bölgesine yönelik olarak iki büyük ayrıştırma projesi daha başlayacak. 2023 yılında 4 ana pompa istasyonu, Emiralem Stok sahası, Foça Gerenköy, İZSU depoları, Kemalpaşa Ulucak Atıksu Arıtma Tesisi başta olmak üzere toplam 16 Mgw GES Enerji Santralinin ve Karabağlar yerleşkesinde 1 adet HES projesinin yapım çalışması tamamlanacak. Ayrıca verimi düşen pompa istasyonlarında yapılacak yenilemeler ile enerji verimliliği konusunda çalışmalar yürütecek. Tüm bu çalışmalar için bütçede 250 milyon TL ödenek ayrıldı. Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nin revizyon projesi son hız devam ediyor. Daha önce aşırı maliyet artışları nedeniyle ihalesi iptal edilen Çiğli AAT 4. Faz İnşaatının ise yakın zamanda ihalesine çıkılacak. Bu yıl dış finansman kullanımı için İZSU’ya yetki verdiğimiz bu iki proje maalesef hala Hazine Bakanlığı onayı bekliyor. Eğer bu onay gelirse en azından 4. Faz inşaatının daha hızlı ilerlemesi mümkün olacaktır. Ancak yine de İZSU bu projeyi öz kaynaklarıyla da yapmaya hazır. Ayrıca yatırım programına alınan Körfez Tarama, Çamur Stok Sahalarının Rehabilitasyonu ve Çiğli Çamur Çürütme ve Kurutma Tesisinin Revizyonu projeleri ile birlikte koku sorununu ortadan kaldıracak hamleler bir bir hayata geçecek” açıklamalarında bulundu.
‘BAŞKAN YANIT VERECEK’’
Son olarak bütçe ile ilgili açıklamalarda bulunan Başkanvekili Mustafa Özuslu, “Başkanımız, bildiğiniz gibi Ankara’da… Ancak arkadaşlarımızın dile getirdiği eleştirilere Belediye Başkanıız bir sonraki mecliste etraflıca yanıt verecektir. İzmir önemli bir kent. Burada yapılan konuşmalardan anlaşılacağı gibi İZSU İzmir için önemli kurum. İzmir’in en önemli yaşamsal kaynağı olan suyu yönetiyor. Muhalefet varsa, demokrasi vardır. Muhalefet tabii ki eleştirecek. İzmir meclisine yakışır klas bir meclis geçti. Bu meclisi yönetmekten dolayı gurur duyuyorum” dedi.
