Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü'nün, 41 milyon liralık yatırımla 50 bin kişi kapasiteli olarak inşa edilen Yenifoça İleri Biyolojik Arıtma Tesisi'ni, derin su deşarj sistemi ihalesi yapılmadan devreye almasına çevredeki site sakinleri ve çevreciler tepki gösterdi. Bazı Yenifoçalılar, test çalışması başlatılan tesisin atık sularının bölgede en çok kirlilik yaratan unsur haline geldiğini iddia etti.
İZSU Genel Müdürlüğü bir süre önce, temeli 2015 yılı Ekim ayında atılan Yenifoça İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi'nin, bir yıldan daha kısa sürede bitirildiğini ve Yenifoça'nın foseptikten kurtulduğunu açıklayarak hizmete alındığını duyurdu. Cumhuriyet Mahallesi Korucak Mevkii'nde 26 bin metrekarelik alanda inşa edilen arıtma tesisinin Avrupa standartlarında ileri biyolojik yöntemle arıtma yaptığı, günde 10 bin metreküp evsel atık su arıtacak kapasiteye sahip olduğu açıklandı. Açıklamada, arıtılan atık suların denize deşarjını sağlamak için 1 kilometre uzunluğunda 500 metresi denizin içinde olmak üzere deşarj hattı yapılacağı da yer aldı.
Yenifoçalılar, bu açıklamaların ardından arıtma tesisinin olduğu bölgede zaman zaman etkili olan ağır koku üzerine, evlerinin arasından geçen ve yağmur sularının tahliyesi için ıslah edildiğini sandıkları kanallardan açık olarak atık suların verildiğini gördü. Kanalın bitimindeki plajın siyah renge büründüğünü, gelen köpüklü ve tortulu suların 5 kilometrelik sahilin denize girilen tek yerininde de kirlliğe neden olduğunu ileri süren çevredeki sitelerde yaşayanların da aralarında bulunduğu Yenifoça Forum Platformu, İzmir Büyükşehir Belediyesi Foça İrtibat Bürosu, İZSU, Foça Belediyesi, Foça Kaymakamlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir İl Müdürülüğü'ne başvurdu.
Tesisin çalışmasına karşı olmadıklarını, ancak atık suların açık derelerden ve direkt denize girilen bir yere verilmemesinin yasal bir zorunluluk olduğunu savunan vatandaşlar, denize deşarj sistemi yapılana kadar atıkların vidanjörlerle uygun yerlere taşınmasını istedi.
Çevredeki site sakinlerinden Serhat Güner 41 milyon liralık tesisin normal dere yatağını kullanarak atık sularını denize akıtmasının akıl almaz bir durum olduğunu söyledi. 5 kilometrelik sahadaki düzenli tek plajın ortasının bu iş için seçilmesine ise "Kasıt olsa bu kadar olurdu" dedi. İzmir'in turistik bölgelerinden Yenifoça'nın en büyük çevre sorununun çözüldüğü belirtilerek test çalışması başlatılan tesisin atık sularının bölgede en çok kirlilik yaratan unsur haline geldiğini iddia eden Güner, "Güzelim plajın ortasından simsiyah bir su akıyor. İnsanlar, buradan denize giriyor. Burada olmamızın nedeni deniz. Arıtmanın bıraktığı atık su biyolojik olarak temiz olsa da simsiyah ve katı maddeler içeriyor. Suda ciddi kirlilik yaratan da bu katı maddeler. Bunlar bertaraf edilmeden geliyor. Ayrıca kapalı kanalla gelmesi gerekirken açıktan geliyor. Kirlilik artarak geliyor. 500 metre karadan 500 metre denizden kapalı hatla gelecekti. Bu işte bir planlama ve mühendislik hatası var. Projenin bir ayağı dünya çapında güzel bir tesis olarak yapıldı. Ama diğer ayağı yok. Çalışmaya başladığından beri kirlilik artıyor. Sudaki görüş mesafesi 2 metrenin altına düştü" dedi.
Yenifoça Forum Platformu Sözcüsü Ezgi Levent de bütün olarak tamamlanmadan devreye alınan tesisin arıtma artığı sularının binlerce insanın denize girdiği bir plajın ortasından denize salınmasını, 'çevre cinayeti' olarak niteledi. Ezgi Levent, "Bu bir planlama hatasıdır. Yüksek maliyetle yapılan bu tesisin deşarj hattı yapılmadan hizmete alınmaması gerekirdi. Bu yanlıştan bir an önce dönülmelidir. İZSU yetkilileri bu hatanın bedelini halka ödetmesin. Bu hata kiminse hesabı ondan sorulsun" dedi.
Ezgi Levent, platform üyeleri olarak Yenifoçalı vatandaşlarla yarın saat 13.00'te İzmir Büyükşehir Belediyesi önünde toplanıp, işlemin durdurulması için dilekçe vereceklerini ve basın açıklaması yapacaklarını da söyledi.
