Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün açıkladığı merkezi yönetim bütçe sonuçları, geçtiğimiz aylarda yapılan ek bütçe ile yıllık 461.2 milyar TL açık hedeflenen bütçede eylül itibarıyla bozulmanın başladığını gösterdi.
Bütçe verilerine göre eylül ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla giderler yüzde 101.8 aratarak 285.6 milyar lira, gelirler yüzde 75.5 artarak 206.9 milyar lira ve açık yüzde 233.4 artarak 78.6 milyar lira oldu. Faiz dışı denge de 45.5 milyar lira açık verdi. Yine verilere göre eylülde faiz hariç gider yüzde 98.2 artışla 252.4 milyar lira, faiz gideri yüzde 134.7 artışla 33.1 milyar lira, vergi geliri ise yüzde 81.4 artışla 173.5 milyar lira oldu. İlk dokuz ayda ise gider yüzde 92.2 artışla 2 trilyon 21 milyar lira, gelir yüzde 99.4 artışla 1 trilyon 975 milyar lira olurken 45.5 milyar lira açık oluştu. İlk dokuz ayda faize 207.1 milyar lira ödenirken 1 trilyon 648 milyar liralık vergi toplandı. Bütçeyle ilgili diğer öne çıkan ayrıntılar ise şöyle:
- Örtülü ödenekten eylülde 121.9 milyon TL, dokuz aylık dönemde ise 2.6 milyar lira harcama yapıldı.
- Hane halkı ve işletmelere yapılan transferler 160.3 milyar lira olan başlangıç ödeneğini aşarak ilk dokuz ayda 169.1 milyar liraya çıktı.
MALİYET 180 MİLYAR TL
- Kur korumalı mevduat (KKM) sisteminin bütçeye maliyeti mart ayından bu yana 84.8 milyar liraya ulaştı. Ancak bunun içerisinde şirketler için vazgeçilen kurumlar vergisi ile Merkez Bankası tarafından yapılan ödemeler yok. Bu veri sadece Hazine’den yapılan ödemeleri kapsıyor. Bunlar da eklendiğinde kur korumalı mevduatların kamuya şimdiye kadarki toplam maliyetinin 180 milyar liraya yaklaştığı tahmin ediliyor.
- Bütçenin borç verme kaleminden BOTAŞ’a eylülde de 18 milyar lira aktarıldı. Yıl başından bu yana borç verme kaleminden yapılan aktarım 114.8 milyar liraya ulaştı. BOTAŞ’a görevlendirme giderleri (görev zararları) kapsamında da yıl başından bu yana 5 milyar lira aktarılmıştı. Böylece bütçeden BOTAŞ’a yapılan aktarma 120 milyar liraya yaklaştı. (CUMHURİYET- MUSTAFA ÇAKIR)
